• Illustratie van een man met een taststok zittend op een bankje, tegen een lichtblauwe achtergrond, met het logo van de Robert Coppes Stichting en de tekst: "Eenzaamheid in Zicht – dimensies van eenzaamheid bij volwassenen met een visuele beperking."

Eenzaamheid in zicht

Onderzoek naar sociale, emotionele en existentiële eenzaamheid bij blinde en slechtziende volwassenen

“Ik sta op, ik eet, ik ga weer slapen. De dagen volgen elkaar op, maar ik voel geen richting. Ik mis iets wat groter is dan mezelf. Iets wat me het gevoel geeft dat ik ertoe doe, dat ik ergens deel van ben.”
— Bram, 42 jaar

Illustratie van een man met een donkere zonnebril en een witte taststok, alleen zittend op een bankje in een park.

Waarom dit onderzoek?

Eenzaamheid is een groeiend probleem in Nederland. In 2022 gaf de helft van de volwassenen aan zich eenzaam te voelen. Maar eenzaamheid is niet één ding. Het kent verschillende vormen: sociaal, emotioneel en existentieel. Voor mensen die blind of slechtziend zijn, is die eenzaamheid vaak extra voelbaar – maar nog lang niet altijd zichtbaar.

Eerdere onderzoeken (zoals onder ouderen met een visuele beperking) lieten al zorgwekkende cijfers zien: ruim de helft voelde zich in hoge mate eenzaam. Maar hoe zit dat bij de bredere groep blinde en slechtziende volwassenen? Hoe wordt die eenzaamheid ervaren, wat ligt eraan ten grondslag – en wat helpt? Daar willen we met dit onderzoek antwoord op geven.

Wat onderzoeken we precies?

In Eenzaamheid in Zicht brengen we drie vormen van eenzaamheid in beeld:

  • Sociale eenzaamheid – het gevoel dat je te weinig mensen om je heen hebt met wie je echt contact hebt.

“De dagen zijn stil. Soms heb ik het gevoel dat ik er niet meer toe doe.”
— Leo, 67 jaar

  • Emotionele eenzaamheid – het missen van een hechte, betekenisvolle band met iemand die je écht kent.

“Ik heb lieve mensen om me heen, maar dat diepe contact… dat is weg.”
— Fatima, 59 jaar

  • Existentiële eenzaamheid – het gevoel van losstaan van het leven, betekenis missen.

“Wat is eigenlijk nog de bedoeling? Als ik er morgen niet meer zou zijn… wat maakt het dan uit?”
— Ivo, 64 jaar

We zoeken antwoorden op vier hoofdvragen:

  1. Hoe vaak komen deze drie vormen van eenzaamheid voor bij blinde en slechtziende volwassenen?

  2. Welke factoren hangen samen met deze gevoelens van eenzaamheid?

  3. Hoe worden deze vormen van eenzaamheid ervaren?

  4. Wat helpt? Welke bestaande manieren van ondersteunen werken – en welke kunnen meerwaarde bieden?

Hoe doen we dat?

We doen dit onderzoek op drie manieren:

  • Een vragenlijst die door 300 volwassenen wordt ingevuld. Een aantal van hen wordt uitgenodigd voor een interview.

  • Verdiepende interviews, om hun ervaringen beter te begrijpen.

  • Een overzicht van bestaande manieren van ondersteunen, met een beoordeling op geschiktheid voor mensen met een visuele beperking.

Het onderzoek loopt van april 2025 tot maart 2027 en is een samenwerking tussen:

Het onderzoek wordt gefinancierd door ZonMw (Expertisefunctie ZG) en is een project vanuit Kennis Over Zien.

Meer weten?

Vragen stellen of meer weten over dit onderzoek? Neem dan contact op met onderzoeker Edine van Munster via: evmunster@robertcoppes.nl.

Zodra de eerste onderzoeksresultatenresultaten beschikbaar zijn, delen we die op deze pagina.

Samen brengen we Eenzaamheid in Zicht – met gewone woorden, echte verhalen en ruimte voor erkenning. Want pas als we het zien, kunnen we er iets mee doen.

Profielfoto van Edine van Munster, onderzoeker bij het project eenzaamheid in Zicht. Edine heeft lang goudblond haar dat over haar schouders valt, draagt een glanzende witte blouse en kijkt lachend naar de camera. Ze is buiten gefotografeerd voor bomen met herfstkleuren.